Op donderdag 15 juni organiseren de knvvk & young cool en RCC K&L weer het Koudecongres in het Van der Valk Hotel te Houten met als titel “Koudetechniek: meer dan ooit in beweging!”.

Tijdens het Koudecongres leidt dagvoorzitter Suzan Vink je door een veelzijdig programma met actuele en praktische presentaties. Key note speakers Professor Armin Hafner (Norwegian University of Science and Technology (NTNU), Trondheim), Professor Kamel Hooman (TU Delft), Europarlementariër Bas Eickhout en een aantal toonaangevende sprekers uit de branche nemen je mee in technologische kennis en actuele ontwikkelingen, maar ook in de toepassingen vanuit de praktijk. Naast het plenaire programma zijn er interactieve kennissessies en uiteraard is er voldoende tijd om elkaar te ontmoeten en te netwerken.

De klimaatdoelen van 2030 zijn van grote invloed op onze sector. Het gaat al lang niet meer alleen over “koude”; koudetechniek gaat ook over energie, CO2-emissie en warmte. De warmtepomp - in de basis ook koeltechniek - neemt een steeds grotere plaats in.

De energiesector loopt voorop in de transitie naar een duurzame en CO₂-arme energievoorziening die straks grotendeels uit hernieuwbare bronnen komen, zoals zonne- en windenergie. Tegelijkertijd hebben we te maken met een groeiende schaarste op het elektriciteitsnet als gevolg van economische groei en digitalisering van de samenleving.

Met de terugfasering van synthetische koudemiddelen zien we een flinke toename in het gebruik van natuurlijke koudemiddelen in koudesystemen en warmtepompen. Daarbij is er een tekort aan vakbekwame en gecertificeerde koelmonteurs.

Verder vraagt de gestage groei van de wereldbevolking om duurzame voedselsystemen en om nieuwe oplossingen en inzichten, waardoor innovatie in onze sector een belangrijke factor blijft.

Het Koudecongres 2023 zoomt in op al deze facetten.

MEER INFO EN AANMELDEN

Op donderdag 15 juni a.s. organiseert de KNVvK voorafgaand aan het Koudecongres van 11.00 - 13.00 uur de Algemene Ledenvergadering in het Van der Valk Hotel, Hoofdveste 25 te Houten.

DEELNAME AAN DE ALGEMENE LEDENVERGADERING
Alle leden ontvangen in de tweede week van mei een uitnodiging via de mail, waarna men zich kan aanmelden. De algemene ledenvergadering start om 11.00 uur met een inloop vanaf 10.30 uur. Tijdens deze jaarvergadering is het voltallige bestuur aanwezig om agendapunten of vragen toe te lichten.

AGENDA EN STUKKEN
De definitieve agenda en gerelateerde documenten sturen wij een week voor de vergadering toe aan de deelnemers van de ALV. Leden die niet bij de ALV aanwezig kunnen zijn maar wel graag de stukken willen ontvangen kunnen hiervoor een verzoek indienen bij het secretariaat (per e-mail aan info@knvvkyoungcool.nl).

Concept agenda:

• bestuurlijke mededelingen;
• statutaire zaken;
• notulen Algemene Ledenvergadering d.d. 16 juni 2022;
• financiële verantwoording over 2022;
• contributievoorstel 2023.

Voor een efficiënt verloop van de vergadering verzoeken wij de leden inhoudelijke vragen uiterlijk maandag 12 juni in te dienen bij Bernie Willems (E-mail: willems@knvvkyoungcool.nl).

Leden kunnen zich aanmelden om de ALV bij te wonen via het aanmeldformulier. Omwille van de organisatie en het tijdig kunnen toesturen van de stukken, ontvangen wij de aanmeldingen graag uiterlijk woensdag 7 juni a.s.

Heel graag tot ziens op 15 juni in Houten

“Ervaring kan een goed besluit in de weg zitten”. Een opiniestuk in het Financieel Dagblad van afgelopen zaterdag, geschreven door Femke de Vries, hoogleraar toezicht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze maakt in het stuk een verwijzing naar James Dyson die ooit in een interview zei: ‘We proberen iets anders dan anderen te doen. Daarom wil ik mensen die geen ervaring hebben…’. Dat deed me denken aan onze vereniging.

In ons gezamenlijk avontuur om de vereniging weer bij de tijdgeest van nu te krijgen, hebben we ons vergelijkbare vragen gesteld als in het stuk uiteen wordt gezet. Daar zat, ook bij ons, wetenschappelijke denkkracht achter. De hoogleraar stelt dat je er goed aan doet om je als team of organisatie af te vragen: ‘Wat is onze ervaring in deze situatie echt waard.’

Een belangrijke vraag die we onszelf destijds hebben gesteld is ‘Hoe wegen we de ervaring van onze huidige leden in de vorming van de toekomst van de vereniging?’. Het staat natuurlijk als paal boven water dat we niet zónder ervaren mensen kunnen. Zij (jullie) zijn onmisbaar voor de kwaliteit van de inhoud van wat we als vereniging bieden.

In de zoektocht naar de combinatie van het behouden van de kwaliteit van de vereniging én deze bij de tijdgeest van nu te krijgen, gaat het om het combineren van ervaren en onervaren denkkracht. Een onderdeel waarmee we op dit moment slagen om die combinatie te maken is in het format van onze evenementen. Voorzichtig aan komt daar ook de samenstelling van de commissies bij. Een positieve beweging binnen de vereniging want op deze wijze vindt er een meer natuurlijke verandering plaats wat ons bij de tijdgeest van nu brengt.

Laten we afsluiten met de conclusie van Femke de Vries, dat is ook gelijk een goede brug naar de aanstaande Algemene Ledenvergadering. “De kwaliteit van besluitvorming wordt niet bepaald door de slimste in de groep, maar juist door het goed benutten van de kennis van het collectief.”

Anouk Dijkstra
Voorzitter

Op 30 maart organiseerden KNVvK, NVKL, Opleidingscentrum GO°, STEK en Post HBO Koudetechniek vanuit het Intechnium Gebouw in Woerden wederom een evenement in het kader van World Refrigeration Day. De titel voor dit jaar was "Cooling Matters: Samen aan de slag met CO2-reductie" waarbij we de aandacht vestigden op de belangrijke rol van onze sector in het verlagen van de CO₂-uitstoot.

NVKL-directeur Coen van de Sande vertelde de zaal dat er op datzelfde moment een stemming gaande was in het Europees Parlement over de versnelde terugfasering van de F-gassenverordening. De uitkomsten van deze stemming lees je hier. Naast internationale afspraken zoals de Green Deal om als eerste continent ter wereld in 2050 geheel klimaatneutraal te zijn, vertelde Coen dat we ook te maken hebben met internationale ontwikkelingen. Zo heeft de oorlog in Oekraïne tot gevolg dat Nederland vanwege de hoge energieprijzen versneld van het gas af gaat. De belangrijkste transities die een grote impact op onze sector (gaan) hebben, zijn: van HFK’s naar laag GWP koudemiddelen, de focus op energie-efficiency, van gasketels naar warmtepompen, systeemintegratie en digitalisering/robotisering.

NIET BANG, MAAR BEWUST MAKEN

Michel van Bronkhorst, trainer, consultant en teamleider bij Opleidingscentrum GO°, nam de zaal hierna mee in het onderwerp veiligheidsaspecten van brandbare koudemiddelen. Hierbij ging hij in op het koudemiddel R290 (propaan) en het verschil tussen verbranden en ontploffen, de brandbaarheidsgrens, de verbrandingswarmte en het gewicht. Michel legde aan de hand van een korte video uit wat de impact van een ontploffing van een dergelijk gas kan zijn. Op de video is te zien dat een man de inhoud van een butaanfles in een gat in de tuin giet om mollen mee te bestrijden. Bij het aansteken van de vloeistof ontstaat een explosie waarbij de inhoud van de tuin zo’n twee meter omhoog wordt geblazen. Michel benadrukte na de video niemand in de zaal bang te willen maken, maar wel na te laten denken over de risico’s van het werken met dergelijke middelen. Als je als bedrijf de werkzaamheden goed inzet en als vakspecialist de juiste opleidingen en trainingen volgt, dan kun je volgens Michel vergelijkbare situaties zeker voorkomen.

VASTLEGGEN KENNIS EN VAKMANSCHAP

Marcel van Lieshout, directeur van Stichting Centraal Register Techniek, maakte een mooi bruggetje naar het vastleggen van deze kennis en vakmanschap in het Vakpaspoort. Volgens Marcel stel je tegenwoordig twee vragen aan de installateur bij het plaatsen van een CV-ketel of (hybride) warmtepomp: wil je een kopje koffie en beschik je over de benodigde certificaten? In het Vakpaspoort kunnen vakmensen aan de klant op een gemakkelijke manier aantonen dat ze over de certificaten beschikken die nodig zijn voor de klus. Marcel vertelde dat je in de sector aan de ene kant wil laten zien dat iedereen goed en volledig opgeleid is, maar dat je aan de andere kant te maken hebt met een groot tekort aan vakmensen die misschien niet allemaal ‘superopgeleiden’ zijn, maar wel inzetbaar zijn op deelprojecten. Het is daarom ook mogelijk om een ploeg samen te stellen van medewerkers die niet allemaal over alle certificaten beschikken, maar als team wel aan de eisen voldoen om de opdracht aan te nemen. Inmiddels staan onder andere de F-gassen al in het Vakpaspoort en volgen binnenkort de ACB’s.

MASTERCLASS PINCH-ANALYSE

Een drietal sprekers nam de zaal vervolgens mee de diepte in. Jan Grift, adviseur BlueTerra Energy Experts en docent/trainer, ging in op de Pinch-analyse. Hij liet een schema zien waarin je inventariseert op welke punten in een fabriek sprake is van opwarming en afkoeling. Vervolgens schets je dit in een tabel en maak je deze cumulatief. Het punt waar koude en warmte bij elkaar komen, heet het kritische punt, ook wel het Pinch-punt genoemd. Als je een dergelijke berekening voor een fabriek maakt, kun je door middel van de getrokken lijnen de potentiële warmteterugwinning berekenen.

Hendrine Kalkman, hoofd koeltechniek bij Frimex Installatie, ging door op dit onderwerp en vertelde de zaal meer over het inrichten van koelsystemen in supermarkten. Daarbij worden in eerste instantie de behoeften van de supermarkt geïnventariseerd. In dit geval ging het om het koelen en vriezen van producten en het verwarmen en koelen van de winkelruimte. Deze warmte- en koudevraag kon opgewekt worden met behulp van een transkritische CO₂-booster installatie. Hendrine vertelde dat de hoeveelheid warmte die beschikbaar is, afhangt van het benodigde koelvermogen dat de compressoren moeten leveren. Mocht blijken dat er niet genoeg warmte aanwezig is, dan is er extra verwarmingsvermogen nodig door middel van elektrische naverwarmers, losse warmtepompen in de winkel of een false load verdamper (in de vorm van een aparte verdamper op het dak of een verdamper boven het gaskoelerblok).

Geert Doornbos, lector en docent bij Post HBO Koudetechniek, sloot de masterclass Pinch af door in te gaan op het transkritisch en subkritisch gedrag van een supermarkt gaskoeler. Hij ging in op een studie die onderzocht of een 2K approach mogelijk is bij het ontwerp van een CO₂-gaskoeler. Er werd in drie condities getest, namelijk in de winter, milde winter en de zomer. Geert vertelde dat de plek van de sensor van belang is, aangezien deze anders op een andere plek in de installatie dan gewenst de warmtestroom plaatst. Het antwoord of de 2K eis haalbaar was, bleek ja te zijn.

VAN ACK NAAR ACB

Wim den Boer, directeur van Stichting Emissiepreventie Koudetechniek (STEK), nam het stokje over en ging in op de ACB-certificering voor monteurs, waarbij de K van koolwaterstoffen in ACK recentelijk is vervangen door de B van brandbare koudemiddelen. Volgens Wim zijn natuurlijke/brandbare koudemiddelen een prima alternatief voor F-gassen en HFO’s. Er zijn echter ook enkele aandachtpunten die met name gericht zijn op het veilig werken met deze middelen. De wettelijke basis hiervoor komt uit het Activiteitenbesluit artikel 3.16d. Er is de afgelopen tijd hard gewerkt aan het opzetten van vijf examens die ook de natuurlijke koudemiddelen meenemen. De examenopzet bestaat uit een theorie- en praktijkexamen, waarbij 67% van de vragen goed beantwoord moeten worden om te slagen. Inmiddels zijn een kleine 100 kandidaten gecertificeerd. Wim vertelt dat STEK nog hard op zoek is naar vakmensen die deze nieuwe ACB-examens willen afnemen en doet een oproep aan de zaal om zich bij hem te melden. Meer informatie hierover lees je hier.

OPTIMAAL KLIMAAT INREGELEN

Adriaan van Beek, directeur van De Laat Koudetechniek, sloot de middag af met het delen van een innovatieve case bij hun klant Grob Zwitserland. In dit bedrijf worden diverse biologische groenten verwerkt en verpakt. De klant had allerlei wensen voor zijn producten, personeel en machines. Zo moest op de volgende aspecten ingezet worden: temperatuur-, klimaat- en energiebeheersing, het afbouwen van het gebruik van fossiele brandstof, koude-opwekking en het hergebruik van warmte. Daarbij was de wens om magnetische straling zoveel mogelijk te vermijden, waardoor de bekabeling via de buitenkant van de fabriek gelegd moest worden. Adriaan vertelde over de vele uitdagingen van het project (zoals de afhankelijkheid van de zon en de piekbelasting die vermeden moest worden), maar sluit af dat ze alles hebben kunnen realiseren.

GETEKENDE SAMENVATTING

Gedurende de middag was tekenaar Daan Bleichrodt aanwezig die een mooie samenvatting in korte teksten en plaatjes heeft gemaakt. Hij vatte de dag aan het eind samen door het publiek mee te nemen in de volgens hem belangrijkste inzichten uit de diverse sessies.

Alle presentaties zijn nog in te zien via de website van Cooling Matters

Tekst: coolingmatters.nl

Duurzame koeling voor kleine levensmiddelenwinkels in Europa (tot 1000 m2 winkeloppervlakte): het Europese Refrigerants, Naturally! for LIFE-project (RefNat4LIFE) bevordert de invoering van klimaatvriendelijke apparatuur voor koeling, airconditioning en warmtepompen in heel Europa. Dit project richt zich specifiek op de kleine winkels, omdat die in duurzaamheid sterk achterblijven bij de grote supermarktketens, maar vanwege de grote aantallen een overheersende invloed op de klimaatopwarming hebben.

Naast tal van andere ondersteunende informatie en hulpmiddelen, zijn er uitgebreide online cursussen (MOOC) ontwikkeld die voor iedereen in het Nederlands beschikbaar zijn op de website. Er zijn twee cursussen: een voor de koude-, klimaat- en warmtepompinstallateurs, en een voor de winkeleigenaren. Aan deze cursussen zijn geen kosten verbonden en u kunt ze in uw eigen tempo en in gedeelten online volgen.

Met de e-learning tool voor de installateur krijgt u o.a. antwoorden en informatie over:

• technische achtergronden van klimaatvriendelijke koel- en klimaatapparatuur en warmtepompen, en hulp bij het kiezen van de juiste apparaten en systemen;
• praktijkvoorbeelden (best practices) op het gebied van energiezuinigheid en klimaatvriendelijke koeling;
• hoe u meer bewustzijn bij uw klanten kunt creëren over het belang van duurzaam ondernemen, verminderen van energiegebruik en gebruik van natuurlijke koudemiddelen voor klimaatvriendelijke koeling. Ook worden tal van mogelijkheden voor grote kostenbesparingen gegeven.

De cursus geeft niet alleen informatie over de kansen, maar ook over aandachtspunten en risico’s bij het gebruik van duurzame koel- en klimaatapparatuur en warmtepompen met natuurlijke koudemiddelen. Ook wetgeving, alternatieve en integrale koeloplossingen, en energie- en kostenbesparingspotentiëlen komen aan bod.

Registreer hier voor de (gratis) online cursus (installateur) en start direct

Voor winkeleigenaren is er ook een cursus, qua inhoud vergelijkbaar, maar toegesneden op de behoeften en het kennisniveau van deze doelgroep. Ook voor de horeca is deze cursus geschikt. Het is in het belang van de installateur dat klanten goed geïnformeerd zijn; dat helpt om hen te overtuigen van de voordelen van duurzame oplossingen. U kunt uw klanten stimuleren om deze cursus volgen. Start hier de (gratis) online cursus voor winkeleigenaren.

De online trainingen zijn volledig in het Nederlands en modulair opgezet. U kunt op ieder moment stoppen en later doorgaan. Modules eindigen met een korte kennisquiz, waarmee u kunt testen of u de leerstof voldoende goed heeft opgenomen.

Wilt u meer weten? Wij hebben onlangs een webinar gepresenteerd met veel praktische informatie over verduurzaming in de kleinkoeling. Via deze link is het webinar terug te zien. 

Lees hier meer achtergrondinformatie over het Europese RefNat4Life project en alle andere hulpmiddelen en richtlijnen die gratis verkrijgbaar zijn, merendeels in het Nederlands.